ALTIJD ZELFKRITIEK – Ken je dat? In iedere situatie voortdurend jezélf onder de microscoop leggen: wat heb ik verkeerd gedaan? wat had ik anders moeten doen?
Dat we in onze kritische cultuur snel een schuldige zoeken, is duidelijk. Wanneer het echter je eigen-ik is, weet je ook dat het niet stopt. Het blijft zeuren. Je blijft je rot voelen.
En het maakt niet uit wat anderen zeggen: dat het niet jouw fout is of dat je niet zo hard moet zijn naar jezelf.
Er is geen ontkomen aan dat nare schuldgevoel. Schuldgevoelens zijn zwaar en bedoelt om tijdelijk te dragen en niet als levensstijl. Het brengt jou in de beweging om iets recht te zetten, goed te maken of letterlijk een schuld te vereffenen. Wanneer het niets oplost als je dat doet of het niet mogelijk is – dan heeft het met vroeger te maken.
Edith Eva Eger raakt in haar boek De Keuze (Leven in vrijheid) precies het juiste punt; “Stel nu dat zelfbeschuldiging slechts een manier is om de fantasie in stand te houden – dat jij de controle hebt over de wereld?”
Dus waar in jouw levensverhaal heb jij je machteloos gevoeld en was je tegelijk afhankelijk van volwassenen om voor je te zorgen of te stoppen met onrecht? Heb je je sterker voor moeten doen dan je bent? Als kind was dit je ‘oplossing’.
Als volwassene heb je keuzes en kun je er voor kiezen het los te laten. Ga jezelf complimenteren voor al je harde werk als overlever van … (en vul jouw nare omstandigheden maar in). Ben je emotioneel verwaarloosd? heb je een autistische ouder? ben je aan je lot over gelaten? was er voor jou geen ruimte? ging alle aandacht naar X? was er een roulatiesysteem en moest 1 vd kinderen áltijd de schuld krijgen?
Dit is onderdeel van je levensverhaal. Punt. Accepteer dat het er is, jou heeft gevormd en je het niet meer kunt veranderen of beïnvloeden. Je had toen geen controle over de situatie. En nu ook niet. Het ligt in je verleden.
Je bent alleen daardoor je eigen gevangenisbewaarder geworden. Zet jezelf vrij en breek uit! Vergeef. Ook jezelf. Zodat de overlever kan bijkomen en jij gaat leven. Dáár heb je tenslotte zo hard voor gevochten.
En geef voor het experiment de komende tijd eens de ander de schuld. Na een leven lang jezelf de schuld te geven, is het tijd om meer te ontdekken over het tegenovergestelde patroon. Er zijn nl ook hele volksstammen, die het omgekeerde doen: áltijd een ander de schuld geven. Zo krijg je meer zicht op de verantwoordelijkheid, keuzes en acties van de mensen om je heen.
En zodra je beide kanten van een continuüm verkend, kom je langzaam maar zeker in het midden uit. En krijg je meer zicht op de grenzen van jouw cirkel van invloed; waar ben ik verantwoordelijk voor? waar heb ik invloed op? en welke consequenties van andermans keuze heb ik het mee te doen?
Leer omgaan met machteloosheid. Niet meer vechten, vluchten, beschuldigen, etc. Het voelt naar! Héél naar! Adem in, adem uit.